یکم. وزرای خارجه اتحادیه اروپا هفته پیش در بیانیهیی از ایران خواستهاند تا با امضای پروتکل الحاقی با بازرسی بیشتر بازرسان تسلیحاتی از فعالیتهای هستهیی ایران موافقت کند. پیوستن ایران به چنین پروتکلی خواسته تازهیی نیست، شاید بیش از یک سال است که اروپاییها چنین خواستهیی را از ایران دارند اما آنها در بیانیهشان ضمن تاکید بر این که «ایران با آزمایش موشک شهاب 3 هر کاری را که برای تخریب مذاکرات تجاریاش با اتحادیه اروپا میتوانسته انجام دهد، انجام داده است» بار دیگر نگرانی خود از وضعیت حقوق بشر در ایران را ابراز کردهاند.
دوم.وقتی در یک شب زمستانی هفت سال پیش (سال 1375) سفرای کشورهای اتحادیه اروپا ایران را ترک کردند، بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این باور بودند که سردی روابط با ایران تا مدتها ادامه خواهد یافت. آن روزها با وجود تلاش چند ساله هاشمی برای ارتقای سطح روابط با اتحادیه اروپا و چندین دور گفتو گوی انتقادی، ماجرای میکونوس و هلموت هوفر در کنار برخی از مسائل داخلی مربوط به حقوق بشر به یک باره همه رشتهها را پنبه کرد تا جایی که همه سفیران اروپایی به کشورهای متبوعشان فراخوانده شدند.
سوم.دوم خرداد 76 و آرای بیست میلیونی خاتمی یک بار دیگر روابط ایران و اتحادیه اروپا را بهبود بخشید. خاتمی با تاکید بر تنش زدایی در سیاست خارجی و ارایه نظریه گفتو گوی تمدنها در این میان نقش درخوری را به خود اختصاص داد، تا جایی که بارها با دعوت همتایانش در راس هیاتهای عالیرتبه برای دیدار و گفتو گوی دو جانبه راهی کشورهای اروپایی شد. اما حقیقت این است که در همه این سالها ارادهیی بر ضد روابط روبه رشد ایران و اروپا وجود داشته است. این اراده دو شقه، بخشی در داخل ایران و بخشی در خارج همواره کوشیده تا رشتهها را پنبه کند. در آن سالها، برخیها در تلاش برای به هم ریختن چنین رابطهیی حتی از قاچاق موشک فروگذار نکردند. در دوره ریاست جمهوری خاتمی و همزمان با هر سفر خارجی او حوادث ناگواری رخ داد که به دلیل تکرار چندباره نمیتوان آنها را اتفاقی دانست. یک نگاه به تحرکات برخی محافل در داخل و خارج کشور همسویی آنها را برای تخریب رابطه ایران و اروپا به رخ میکشد.
چهارم.چندی پیش هیاتی پارلمانی از ایران برای گفتوگو با مقامات پارلمان اروپا به بلژیک سفر کرد. همزمانی برخی حوادث داخلی و خارجیبا سفر این هیات معانی دیگری را هم به این حوادث نسبت میدهد. با این همه مشکل اصلی بین ایران و اروپا تا همین چند هفته پیش پذیرش پروتکل الحاقی بود. اما مرگ زهرا کاظمی بار دیگر مساله حقوق بشر را در این میان پررنگ کرده و به نظر میرسد در آینده بر اهمیت آن افزوده خواهد شد.
پنجم. اخیرا یکی از چهرههای جناح مقابل دولت در ایران خواستار برگزاری رفراندوم و کسب نظر ملت در مورد فعالیتهای هستهیی ایران شده است. واقعیت این است که عرصه سیاست، عرصه چانیزنی است. جایی که طرفین ضمن رو کردن برگهای برنده تلاش دارند تا امتیازهای بیشتری به دست آورند. از این منظر برخی از رفتارهای داخلی پرسش برانگیزند. ظاهرا برخیها به جای ظرفیتسازی برای رو کردن برگ برنده بیشتر تلاششان بر آن است که دست حریف را از چنین برگهایی پر کنند.
منتشر شده در روزنامه اعتماد 7 مرداد 82
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر